Việc ký hợp đồng giúp trở thành một thỏa thuận pháp lý ràng buộc, yêu cầu các bên tuân thủ các cam kết đã được đề ra. Do đó, việc ký hợp đồng là rất quan trọng để đảm bảo sự rõ ràng, bảo vệ quyền lợi, và ràng buộc các bên theo pháp luật. Bài viết này tập trung vào những khía cạnh của việc ký hợp đồng lao động và những câu hỏi liên quan.
Những điều cần biết về việc ký HDLD
1. Quy định về ký hợp đồng lao động
Việc ký hợp đồng được quy định bởi Bộ luật lao động 2019 như sau:
1.1 Hình thức ký hợp đồng
Theo quy định tại Khoản 1, Điều 20, Bộ luật lao động 2019, hợp đồng lao động phải được ký kết theo một trong hai loại sau:
Hai bên tham gia hợp đồng xác định rõ về thời hạn của hợp đồng cũng như thời hạn chấm dứt hiệu lực của hợp đồng. Thời hạn của hợp đồng từ ngày có hiệu lực đến lúc chấm dứt hiệu lực không quá 36 tháng.
- Hợp đồng lao động không xác định thời hạn.
Hai bên tham gia hợp đồng không xác định về thời hạn của hợp đồng cũng như thời hạn chấm dứt hiệu lực của hợp đồng.
1.2 Tái ký hợp đồng lao động
Việc tái ký hợp đồng sau khi hợp đồng lao động cũ (có thời hạn) hết hạn được quy định tại Khoản 2, Điều 20, Bộ luật lao động 2019 như sau:
- Việc tái ký hợp đồng xác định thời hạn có hạn là 30 ngày. Trong khoảng thời gian 30 ngày đó, nếu chưa ký hợp đồng mới thì quyền và nghĩa vụ, lợi ích của các bên được thực hiện theo thỏa thuận trong hợp đồng.
- Nếu sau 30 ngày (quá hạn tái ký) kể từ ngày hợp đồng hết hiệu lực mà hợp đồng mới không được ký thì hợp đồng cũ (hợp đồng xác định thời hạn) trở thành hợp đồng không xác định thời hạn (hợp đồng vô thời hạn).
- Trường hợp hai bên đã ký HĐLĐ xác định thời hạn trước đó, thì sau đó chỉ được ký tối đa thêm 1 lần đối với hợp đồng xác định thời hạn. Sau khi hợp đồng mới này hết hiệu lực thì mà lao động vẫn tiếp tục làm việc thì phải ký kết hợp đồng lao động không xác định thời hạn, ngoại trừ các trường hợp đặc biệt. Trường hợp đó bao gồm người được thuê ở vị trí giám đốc trong doanh nghiệp có vốn nhà nước và trường hợp khác được quy định tại Khoản 1, Điều 149, Khoản 2, Điều 151 và Khoản 4, Điều 177 của Bộ luật lao động 2019.
2. Những phương thức ký hợp đồng lao động
Căn cứ Điều 14, Bộ luật lao động 2019, có 3 hình thức giao kết hợp đồng lao động như sau:
- Hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản: Hợp đồng gồm 2 bản, mỗi bên giữ một bản. Các trường hợp bắt buộc giao kết hợp đồng bằng văn bản giấy bao gồm:
- Trường hợp lao động chưa đủ 15 tuổi, giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản giấy với người đại diện pháp luật của lao động đó (Điểm a, Khoản 1, Điều 145).
- Bắt buộc giao kết hợp đồng giấy với lao động là người giúp việc trong gia đình (Khoản 1, Điều 162).
- Bắt buộc dạng hợp đồng là văn bản và đính kèm danh sách ghi rõ thông tin cơ bản của từng người lao động kèm chữ ký với trường hợp người lao động dưới 18 tuổi ủy quyền cho một người khác cùng lao động trong nhóm để ký hợp đồng với các công việc theo mùa vụ, công việc nhất định. (Khoản 2, Điều 18).
Phương thức 2: Ký hợp đồng qua phương tiện điện tử
- Ký số hợp đồng và giao kết thông qua phương tiện điện tử: Đối với hình thức này, các bên thực hiện ký số hợp đồng lao động. Hợp đồng được giao kết dưới hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử. Hợp đồng này có giá trị pháp lý tương đương hợp đồng lao động bằng văn bản.
- Hợp đồng lao động được giao kết thông qua lời nói: Thời hạn dưới 1 tháng, ngoại trừ các trường hợp bắt buộc sau đây phải giao kết bằng văn bản
3. Người lao động không ký hợp đồng lao động có được không?
Theo Điều 9, Nghị định 12/2022/NĐ-CP, Chính phủ quy định các trường hợp bị phạt tiền đối với hành vi phạm của người sử dụng lao động về giao kết hợp đồng lao động, trong đó bao gồm:
- Không ký hợp đồng LĐ bằng văn bản với người lao động có thời gian làm việc từ 01 tháng trở lên.
- Không ký HDLĐ bằng văn bản với người ủy quyền (đại diện) của nhóm người lao động theo mùa vụ, thời gian làm việc < 12 tháng, từ đủ 18 tuổi.
Bên cạnh đó, theo quy định tại Điều 10, Nghị định 12/2022/NĐ-CP: người sử dụng lao động cũng bị phạt nếu không giao kết hợp đồng lao động với người lao động khi thử việc đạt yêu cầu đối với trường hợp hai bên có giao kết hợp đồng thử việc.
4. Không có hợp đồng lao động có kiện tòa được không?
Nhiều lao động khi xảy ra vấn đề hay tranh chấp đặt ra câu hỏi: Không có hợp đồng lao động thì có khởi kiện được không?
Để giải đáp cho câu hỏi này, hãy xét quy định được nêu ở phần trước: Có 3 hình thức giao kết hợp đồng lao động là văn bản, phương tiện điện tử… và lời nói (hợp đồng lao động dưới 1 tháng). Do đó, nếu không có hợp đồng lao động thì hình thức thỏa mãn duy nhất là giao kết hợp đồng bằng lời nói. Tuy nhiên, việc giao kết hợp đồng qua lời nói chỉ áp dụng với đối tượng lao động dưới 1 tháng. Vì vậy, nếu không thuộc đối tượng lao động dưới 1 tháng thì trường hợp không có hợp đồng lao động không có căn cứ để tòa án thụ lý vụ án. Kết luật: Lao động trên một tháng mà không có hợp đồng lao động thì không thể kiện tòa được.
Trên đây https://baohiemxahoidientu.edu.vn/ cung cấp những thông tin về quy định ký hợp đồng nói chung và những giải đáp về một số câu hỏi thường gặp đối với việc ký hợp đồng. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin cơ bản khi ký hợp đồng trong lao động.