Chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện đối với hộ nghèo

Bảo hiểm xã hội tự nguyện là một trong những chính sách an sinh xã hội quan trọng của Việt Nam, nhằm đảm bảo đời sống cho người lao động khi gặp rủi ro. Đối với hộ nghèo, việc tham gia BHXH tự nguyện là một giải pháp đảm bảo cuộc sống khi về già giảm thiểu rủi ro.

*Quy định về Bảo hiểm xã hội tự nguyện đối với hộ nghèo*

1. Bảo hiểm xã hội tự nguyện là gì

Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội. Có hai hình thức bảo hiểm xã hội là BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện.

Bảo hiểm xã hội tự nguyện được định nghĩa như sau:

“Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.”

(Theo Khoản 3, Điều 3, Luật Bảo hiểm xã hội)

Như vậy, bảo hiểm xã hội tự nguyện là hình thức bảo hiểm xã hội mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình. Bên cạnh đó bảo hiểm xã hội tự nguyện có những chế độ và chính sách riêng hỗ trợ người tham gia với mục đích an sinh xã hội.

Đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện là gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc theo quy định của pháp luật (Theo quy định tại Khoản 4 Điều 2 Luật BHXH năm 2014).

2. Lợi ích của bảo hiểm xã hội tự nguyện đối với hộ nghèo

Hiện nay nước ta có rất nhiều hộ nghèo, họ gặp khó khăn về kinh tế do đó mọi nhu cầu thiết yếu về đời sống, y tế đều bị hạn chế. Việc tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ góp phần đảm bảo cho họ khi về già (sức lao động bị giảm sút) sẽ có nguồn thu nhập ổn định. Dưới đây là những lợi ích khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đối với hộ nghèo.

2.1 Được hưởng chế độ hưu trí và tử tuất

Căn cứ theo quy định tại Khoản 2, Điều 4, Luật Bảo hiểm y tế 2014 thì người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng 2 chế độ gồm:

Chế độ hưu trí: được hưởng lương hưu hàng tháng, mức hưởng căn cứ theo mức đóng BHXH.
Chế độ tử tuất: người thân được hưởng trợ cấp mai táng (được tính bằng 10 lần mức lương cơ sở tại thời điểm mất); thân nhân được hưởng chế độ tuất hàng tháng hoặc tuất 1 lần (theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội).

Với chế độ hưu trí người lao động sẽ được chủ động hơn trong thu nhập và ít phụ thuộc vào con cháu. Bên cạnh đó khi mất người thân cũng không phải quá lo lắng về chi phí mai táng do có trợ cấp mai táng.

2.2 Được nhận thẻ BHYT miễn phí khi hưởng lương hưu

Đối với người được hưởng lương hưu sẽ được cơ quan BHXH cấp thẻ BHYT miễn phí. Đây là một trong những chính sách hỗ trợ thiết thực đối với người già khi sức lao động suy yếu và dễ mắc nhiều bệnh tật hơn.

2.3 Được hỗ trợ mức đóng BHXH lên tới 30%

Nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho người dân có kinh tế khó khăn chính phủ đã có những chính sách hỗ trợ kinh phí tham gia BHXH cho người nghèo. Cụ thể, theo Điều 14, Nghị định 134/2015/NĐ-CP của Chính Phủ quy định hiện nay các mức hỗ trợ tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện đối với hộ nghèo như sau:

Hỗ trợ đóng bằng 30% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ nghèo;
Bằng 25% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ cận nghèo;
Bằng 10% đối với các đối tượng khác.

*Mức hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện đối với hộ nghèo*

Lưu ý:

Mức tiền hỗ trợ đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn quy định tại Khoản 1, Điều 10, Nghị định 134/2015/NĐ-CP.

2.3 Được rút BHXH một lần nếu không tiếp tục tham gia BHXH nữa

Để đảm bảo lợi ích cho người tham gia BHXH ở cả hình thức BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện đều sẽ được rút BHXH một lần nếu không tiếp tục tham gia. Mức hưởng BHXH một lần đối với người tham gia BHXH tự nguyện được tính như sau:

Bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014;
Bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.

Nếu người lao động đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH được tính bằng 22% của các mức tiền lương tháng đã đóng BHXH, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Trường hợp người lao động tham gia BHXH có tháng lẻ thì từ 1 đến 6 tháng được tính là nửa năm, từ 7 tháng đến 11 tháng được tính là một năm.

3. Quy định mức đóng BHXH tự nguyện đối với hộ nghèo

Mức đóng hằng tháng được tính bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn.

Mức đóng hằng tháng

22%

Mức thu nhập chọn đóng BHXH

–

Mức nhà nước hỗ trợ đóng BHXH

Lưu ý:

Mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn theo quy định của Thủ tướng Chính phủ và
Mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng.

4. Hướng dẫn tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đối với hộ nghèo

Người lao động là hộ nghèo tham gia BHXH tự nguyện lưu ý chuẩn bị hồ sơ gồm có:

Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK1-TS) do cơ quan BHXH hoặc các đại lý thu cung cấp.
Các giấy tờ chứng minh hộ nghèo theo quy định để được hưởng hỗ trợ mức đóng.

Ngoài ra khi làm thủ tục đăng ký cần mang theo thẻ Căn cước công dân/ Chứng minh nhân dân.

Các bước tham gia như sau:

Bước 1: Làm hồ sơ gửi cho cơ quan BHXH nơi mình đang sinh sống/làm việc hoặc gửi cho các đại lý thu.
Bước 2: Nộp phí tham gia BHXH tự nguyện theo hình thức đã đăng ký
Bước 3: Cơ quan BHXH tiếp nhận hồ sơ và giải quyết theo quy định
Bước 4: Nhận kết quả của cơ quan BHXH (nhận sổ BHXH).

Bên cạnh việc nộp hồ sơ BHXH trực tiếp người tham gia còn có thể đăng ký tham gia trực tuyến qua Cổng Dịch vụ công BHXH. Tuy nhiên, hiện tại với hình thức đăng ký này người tham gia cần đến cơ quan BHXH để xác nhận làm các thủ tục liên quan.

5. Các hình thức đóng BHXH tự nguyện

Người tham gia có thể lựa chọn linh họa các hình thức đóng BHXH tự nguyện như sau:

Đóng BHXH hằng tháng;
Đóng 03 tháng một lần; hoặc đóng 06 tháng một lần; hoặc đóng 12 tháng một lần;
Đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm một lần;
Đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia BHXH đã

đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định nhưng thời gian đóng

BHXH còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì được đóng cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu.

(Quy định tại Điều 9 Nghị định số 134/2015/NĐ-CP)

Ý thức rõ về lợi ích của bảo hiểm xã hội tự nguyện đối với hộ nghèo sẽ giúp người tham gia bảo vệ tương lại lợi ích của mình phòng chống rủi ro. Đây là một trong những chính sách hỗ trợ thiết thực ý nghĩa đối với người tham gia đang gặp khó khăn về kinh tế.

Hy vọng những chia sẻ từ Bảo hiểm xã hội điện tử EBH trong bài viết trên đây có thể mang lại cho bạn đọc những thông tin hữu ích nhất. Nếu bạn có câu hỏi vui lòng để lại ý kiến dưới phần bình luận, chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn.