Sinh lão bệnh tử là quy luật bất biến, khó tránh của đời người. Trong đó, “tử” là điều làm ảnh hưởng đến con người nhiều nhất, mất mát lớn nhất. Chế độ tử tuất được Pháp luật Việt Nam ban hành nhằm bù đắp một phần tổn thất cho thân nhân của những người lao động trong trường hợp này. Đây là chính sách an sinh xã hội vừa thiết thực vừa có ý nghĩa tính nhân văn cao đối với người lao động và gia đình của họ.

I. Điều kiện hưởng chế độ tử tuất
Chế độ trợ cấp tử tuất theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 được phân chia thành chế độ hưởng hàng tháng và chế độ hưởng một lần.
1. Điều kiện hưởng trợ cấp tuất hàng tháng
Những người nằm trong diện quy định tại Khoản 1 và Khoản 3, Điều 66, Luật BHXH năm 2014 và đáp ứng điều kiện sau thì người thân của họ được hưởng trợ cấp tuất hàng tháng:
- Người tham gia BHXH 15 năm trở lên nhưng chưa từng hưởng chế độ BHXH một lần.
- Người đang hưởng lương hưu của chế độ hưu trí.
Thân nhân của những người qua đời ở trên sẽ được hưởng khoản trợ cấp hàng tháng nếu thuộc đối tượng:
- Trường hợp là con nhưng chưa đủ 18 tuổi, hoặc đủ 18 tuổi nhưng khả năng suy giảm lao động tối thiểu là 81%, con sinh ra vào thời điểm bố qua đời.
- Thân nhân là vợ, tuổi tối thiểu là 55 hoặc là chồng từ 60 tuổi trở lên, hoặc vợ dưới 55, chồng dưới 60 nhưng tỷ lệ suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.

2. Điều kiện hưởng chế độ tử tuất một lần
Những người nằm trong diện quy định tại Khoản 1 và Khoản 3, Điều 66, Luật BHXH năm 2014 và thuộc trường hợp dưới đây thì được hưởng trợ cấp tuất một lần:
- Người lao động chết nằm ngoài danh mục quy định tại Khoản 1, Điều 67 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014.
- Người lao động chết nằm trong danh mục quy định tại Khoản 1, Điều 67 nhưng không có đối tượng là thân nhân được hưởng theo quy định tại Khoản 2, Điều 67 Luật BHXH năm 2014.
- Thân nhân đủ điều kiện hưởng trợ cấp tử tuất hàng tháng và có mong muốn hưởng, ngoại trừ các trường hợp là có con dưới 6 tuổi hoặc là chồng, vợ, con của người chết và tỷ lệ suy giảm khả năng lao động tối thiểu 81%.
- Người lao động chết nhưng không có hoặc không xác định được thân nhân.
II. Thủ tục hồ sơ hưởng chế độ tử tuất mới nhất năm 2019
Căn cứ vào Điều 22 của Quyết định 636/QĐ-BHXH, hồ sơ làm chế độ tử tuất bao gồm:
- Số Bảo hiểm xã hội ghi lại quá trình đóng và tình trạng hưởng các chế độ.
- Giấy báo tử, giấy chứng tử, trích lục khai tử hợp lệ hoặc các thông báo tử ban hành bởi Tòa Án.
- Mẫu 09A-HSB: tờ khai của nhân thân người bị chết để hưởng trợ cấp tuất.
- Mẫu 16-HSB: biên bản họp để thống nhất giải quyết trợ cấp tuất hưởng một lần trong trường hợp đủ điều kiện hưởng trợ cấp hàng tháng.

- Biên bản điều tra và xác nhận cái chết do tai nạn lao động của cơ quan có thẩm quyền nếu chết do tai nạn lao động, bệnh án trong trường hợp chết do bệnh nghề nghiệp.
- Biên bản giám định về tỷ lệ suy giảm khả năng lao động đối với thân nhân, có xác nhận của Hội đồng giám định y khoa là tỷ lệ 81% trở lên.
Trên đây là một số thông tin bảo hiểm xã hội cung cấp về điều kiện và thủ tục hồ sơ hưởng chế độ tử tuất. Đây là những thông tin cần lưu ý để sử dụng trong những trường hợp không may có người thân qua đời, nhằm bù đắp lại một phần mất mát về thu nhập, tài chính, đảm bảo cho cuộc sống.