Điều kiện nghỉ hưu trước tuổi của người lao động theo quy định như thế nào? Có rất nhiều người lao động mong muốn được về hưu trước tuổi do không đáp ứng được điều kiện về sức khỏe hoặc có kế hoạch khác cho mình. Tuy nhiên, nhiều trường hợp việc về hưu trước tuổi sẽ khiến người lao động bị mất đi lợi ích do không đủ điều kiện nghỉ hưu trước tuổi.
1. Điều kiện nghỉ hưu trước tuổi của người lao động năm 2020
Điều kiện nghỉ hưu trước tuổi của người lao động được đặc biệt quan tâm nhất là người lao động ở các ngành nghề nguy hiểm hoặc độc hại. Thực tế để được hưởng chế độ hưu trí, có lương hưu khi về già người lao động buộc phải đáp ứng 2 điều kiện gồm:
- Tham gia bảo hiểm xã hội từ 20 năm trở lên.
- Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của Pháp luật.
Cụ thể, năm 2020 độ tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường theo quy định được áp dụng là 60 tuổi đối với nam và 55 tuổi đối với nữ. Tuy nhiên, Pháp luật cũng quy định điều kiện nghỉ hưu trước tuổi vẫn được hưởng lương hưu và các chế độ hưu trí khác khi bị suy giảm khả năng lao động và làm việc trong môi trường đặc biệt.
Căn cứ theo quy định tại Điều 54 và Điều 55 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 điều kiện được nghỉ hưu trước tuổi của người lao động gồm:
- Có đủ 20 năm đóng BHXH, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% và đáp ứng điều kiện nam đủ 55 tuổi, nữ đủ 50 tuổi.
- Có đủ 20 năm đóng BHXH, bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và đáp ứng điều kiện nam đủ 50 tuổi, nữ đủ 45 tuổi.
- Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và có đủ 15 năm trở lên làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
- Thuộc đối tượng quy định tại Điểm đ và Điểm e, Khoản 1, Điều 2 của Luật Bảo hiểm xã hội. Nam từ đủ 50 tuổi đến đủ 55 tuổi, nữ từ đủ 45 tuổi đến đủ 50 tuổi và có đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, hoặc có đủ 15 năm làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên.
Như vậy người lao động có thể căn cứ vào những điều kiện trên để xét mình có đủ đủ điều kiện nghỉ hưu trước tuổi hay không. Các trường hợp nghỉ hưu trước tuổi, thông thường lợi ích sẽ bị giảm so với việc nghỉ hưu đúng tuổi.
2. Năm 2021 điều kiện nghỉ hưu trước tuổi thay đổi
Nếu như năm 2020 vẫn lấy mốc độ tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường là 60 tuổi đối với nam và 55 tuổi đối với nữ thì đến năm 2021 mốc này đã thay đổi.
Căn cứ theo Bộ luật lao động năm 2019 độ tuổi nghỉ hưu được điều chỉnh tăng. Cụ thể từ 1/1/12021, tuổi nghỉ hưu của người lao động được quy định như sau:
- Đối với lao động nam đủ 60 tuổi 03 tháng, đối với lao động nữ đủ 55 tuổi 04 tháng; Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với lao động nam và 04 tháng đối với lao động nữ.
- Tuổi nghỉ hưu được điều chỉnh theo lộ trình này cho đến khi lao động nam đủ 62 tuổi vào năm 2028 và lao động nữ đủ 60 tuổi vào năm 2035.
Tại Điều 169, Bộ luật lao động 2019 quy định đối với trường hợp người lao động bị suy giảm khả năng lao động; làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn nhưng không quá 05 tuổi so với quy định.
Như vậy, từ năm 2021 trở đi người lao động muốn nghỉ hưu trước tuổi sẽ phải căn cứ vào độ tuổi nghỉ hưu mới kết hợp với các điều kiện suy giảm khả năng lao động và điều kiện môi trường làm việc.
Ví dụ:
Người lao động muốn nghỉ hưu trước tuổi năm 2021 sẽ phải đáp ứng điều kiện sau:
- Có đủ 20 năm đóng BHXH, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% và đáp ứng điều kiện nam đủ 55 tuổi 3 tháng, nữ đủ 50 tuổi 4 tháng.
- Có đủ 20 năm đóng BHXH đối với nữ, bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và đáp ứng điều kiện nam đủ 50 tuổi 3 tháng đối với nam và nữ đủ 45 tuổi 4 tháng.
- Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và có đủ 15 năm trở lên làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
- Thuộc đối tượng quy định tại Điểm đ và Điểm e, Khoản 1, Điều 2 của Luật Bảo hiểm xã hội. Nam từ đủ 50 tuổi đến đủ 55 tuổi, nữ từ đủ 45 tuổi đến đủ 50 tuổi và có đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, hoặc có đủ 15 năm làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên.
Điều kiện nghỉ hưu trước tuổi của người lao động sau mỗi năm sẽ được cộng thêm 3 tháng đối với nam cho đến năm 2028 và 4 tháng đối với nữ cho đến năm 2035 để được nghỉ hưu trước tuổi. Mức lương hưu hàng tháng theo quy định của người lao động được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%.
Trường hợp không đủ điều kiện về độ tuổi theo quy định của Pháp luật người lao động sẽ không được nhận lương hưu hàng tháng, tuy nhiên sẽ xét hưởng nhận BHXH một lần theo quy định của Pháp luật.
Qua chia sẻ về Điều kiện hưởng lương hưu theo quy định mới, người lao động và đơn vị/doanh nghiệp cần lưu ý các trường hợp để xét các trường hợp về hưu trước tuổi, cân nhắc về mức hưởng lương hưu mất đi khi về hưu sớm để có những quyết định có lợi nhất. Để được giải đáp các thắc mắc hoặc tư vấn thêm về các chế độ hưu trí quý doanh nghiệp và người lao động có thể liên hệ trực tiếp theo đường dây nóng:
- Miền Bắc: 1900558873
- Miền Nam: 1900558872
Bảo hiểm xã hội điện tử eBH luôn sẵn lòng được hỗ trợ và đồng hành cùng quý doanh nghiệp và người lao động.